Joanna Pawlik: Nie interesuje mnie samotna figura artysty-geniusza

Tym razem na ankietę NOM odpowiada artystka, która w swojej pracy zajmuje się właśnie niewidzialnymi granicami pomiędzy światem sztuki a społeczeństwem, a także penetruje podziały na profesjonalne i amatorskie środki wypowiedzi artystycznej. Zapraszając do współpracy osoby niepełnosprawne, Joanna Pawlik pokazuje ich sztukę, piękno i umożliwia spotkanie z prawdziwą wyjątkowością. Oto odpowiedź Joanny Pawlik na naszą ankietę wraz z autorskim wyborem prac.

Szybko czy wolno?

Szybko i wolno.

Pełnia czy doskonałość?

Pełnia.

Krajobraz: monochromatyczny czy wielobarwny?

Oba.

Introwersja czy ekstrawersja?

Ekstrawersja.

Trzeźwość czy pijaństwo?

Trzeźwość.

Litość czy trwoga?

Ani to ani to.

Bojaźń czy drżenie?

Wolałabym nic

Obowiązek czy namiętność?

Oba!!!

Stek czy brokuły?

Brokuły.

Podnoszę lampę w stronę złotych drzwi, koncert Agaty Wąsik, reżyseria: Joanna Pawlik, 2016, relacja z koncertu na stronie MSN tutaj.

Co właściwie robisz w swojej pracy?

Staram się ukazać obszary życia, o których nie chcemy rozmawiać, ani ich oglądać. Aktualnie medium nie ma dla mnie znaczenia lecz najbliżej mi do video.

Co cię mobilizuje, a co rozprasza?

Rozprasza mnie codzienność zwykłych obowiązków domowych. Często mówię, że artystką jedynie bywam :). Mobilizuje realizacja nowej, ciekawej dla mnie idei, którą mogę się podzielić z odbiorcą.

Czy odróżniasz dobrą sztukę od złej?

Wydaje mi się, że tak, chociaż niekiedy naprawdę ciężko dyskredytować czyjeś wysiłki, szczególnie jeśli nie powstają z wyrachowania.

Kto jest najlepszym artystą?

Nie znajduję ogólnej recepty. Dla mnie ważny jest oczywiście przekaz i ciekawa forma, poprzez którą artysta przekazuje swoje idee. Z pewnością bardzo ważna jest, moim zdaniem, umiejętność odniesienia się do aktualnych wydarzeń polityczno-społecznych oraz otwartość na współpracę z innymi – kolektywność, nie interesuje mnie samotna figura artysty-geniusza

Kto jest najgorszym artystą?

…

Jaką sztuką się interesujesz?

Każdą. Staram się dużo oglądać, szczególnie na żywo, tak aby odciąć się choć na chwilę od prozy życia. Nawet nienajlepsza wystawa zawiera inspirujące mnie motywy i tematy. Aktualnie współpracuję z artystami amatorami z różnego rodzaju dysfunkcjami zmysłów (np. wzroku, mowy).

Czego w sztuce nie lubisz?

Nudy, powtórek, wyrachowania.

Joanna Pawlik

Ur. w 1974 r., mieszka i pracuje w Krakowie.
Doktorantka na Wydziale Sztuki Uniwersytetu Pedagogicznego w Krakowie.
Absolwentka krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych (studia na Wydziale Malarstwa w latach 1994 -1999).
Zajmuje się malarstwem, rysunkiem, fotografią, wideo, performansem i reżyserią koncertów muzycznych. Twórczość Joanny Pawlik oscyluje pomiędzy zagadnieniami społecznych mechanizmów wykluczenia a osobistymi przestrzeniami odczuwania. W swoich pracach o dużym potencjale krytycznym min. video Balans czy Schody artystka bada granice własnego ciała, rozpracowuje pojęcie „normy społecznej” i – często w przewrotny sposób – atakuje „niepełnosprawność”.
W ostatnich latach specyfiką twórczości Joanny Pawlik jest współpraca z artystami–amatorami, z którymi realizuje swoje projekty np. koncert Nie wasz się pisać oraz Podnoszę lampę w stronę złotych drzwi w Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie w 2016 r., wystawę Myślę, że jesteś dziwny i bardzo Cię lubię w Małopolskim Ogrodzie Sztuki w Krakowie.

Autorka wielu wystaw indywidualnych (m. in. Balans, Bunkier Sztuki, Kraków; Ekonomia Utraty, Galleri 69, Oslo; Spacer, Galeria Czarna, Warszawa, 2009; Bez Śladu, Otwarta Pracownia, Kraków, 2006). Prace Joanny Pawlik pokazywano także na wielu wystawach zbiorowych, ostatnio w Muzeum Sztuki Współczesnej MOCAK w Krakowie, Fotogalerie WUK, Wiedeń; DOX Contemporary Art Center, Praga. Laureatka nagród, wyróżnień oraz stypendiów, m.in.: wyróżnienie na 37. Biennale Bielska Jesień w 2005 r., nagroda główna na Biennale Sztuki Młodych Rybie Oko 5 w 2008 r., stypendium Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w 2013 r., stypendium „Młoda Polska” w 2010 r., rezydencja 18th Street Arts Center, Santa Monica, Kalifornia, USA, w 2010 r.

Prace Joanny Pawlik znajdują się w kolekcjach prywatnych i publicznych, m.in. w kolekcji Muzeum Sztuki Współczesnej w Krakowie (MOCAK), kolekcji Bunkra Sztuki w Krakowie.

www.joannapawlik.pl

Jakie znaczenie ma w twojej pracy twórczej twoja biografia, osobista historia?

Z pewnością bardzo duże, osobiste doświadczenia traumy, skutkiem której jest moja niepełnosprawność sprawiły, że zaczęłam realizować filmy video, początkowo w formie dokamerowych performansów, a następnie, od roku 2010 współpracuję z innymi osobami, które doświadczają różnego rodzaju wykluczenia związanego z ich kondycją ciała, zmysłów i umysłu.

Jaką rolę odgrywa w twojej pracy dieta?

Na pewno sporą, bo czuję się dobrze, gdy jem zdrowe jedzenie i mam energię do pracy!

Jaką rolę odgrywają w twojej pracy używki?

Nie korzystam z używek od kilku lat, kawa ma znaczenie, szczególnie o szóstej rano

Jaką rolę odgrywa w twojej pracy płeć?

Aktualnie nie odgrywa bezpośredniej roli, kiedyś bardziej skupiałam się na pracy z samymi kobietami (wystawa Balans). Natomiast moja świadomość i moje poglądy dotyczące praw kobiet, walki o te prawa, globalnej sytuacji w jakiej są kobiety na świecie, jest niesłychanie ważna i wpływa bezpośrednio na moją pracę. Widzę, że poglądy feministyczne, które reprezentuję nie są częste w polskim społeczeństwie. Jedynie nam, artystkom, ludziom kultury może wydawać się, że jest nas dużo, ale to niestety nie jest prawda.

Czy pojęcie artysty ma dla ciebie jakiś głębszy sens czy też nie przywiązujesz do niego większego znaczenia?

Artysta to brzmi szumnie i dumnie

Co mogłoby sprawić, że porzuciłabyś sztukę?

To co sprawia, że większość artystów sztukę porzuca, aby utrzymać się na powierzchni życia: kłopoty finansowe, brak czasu, kłopoty ze zdrowiem. Wielokrotnie byłam już bliska porzucenia mojej pracy twórczej. Samotnie wychowywałam dwóch synów jako niepełnosprawna mama… Często nie miałam siły i środków aby realizować się twórczo. Z pewnością taka sytuacja jest dosyć typowa dla matek-artystek. Jeśli spojrzymy na kobiety te znane nam, aktualnie i z sukcesem działające w Polsce, zauważymy, że mało jest pośród nich matek a figura matki samotnej jest kolejnym tabu. Może kiedyś poruszę to w swojej pracy?

Czy praca bardziej cię uszczęśliwia czy dręczy?

I uszczęśliwia i dręczy.