Przed nowoczesnością, epoką emancypacji, wszystkie rozwinięte cywilizacje utrzymywała praca niewolników i poddanych. Zniesienie niewolnictwa mogło stać się realne dopiero wraz z technologicznym rozwojem, jaki faktycznie zaczął się wraz z rewolucją przemysłową, ale korzenie idei emancypacji są co najmniej tak stare jak nowożytność i sięgają samych jej początków – logika humanizmu od czasów renesansu uniemożliwia jakąkolwiek naturalizację niewolnictwa i jest inkluzywna, bo jakiekolwiek hierarchiczne segregacje pośród ludzi, na wzór arystotelesowskiej czy platońskiej, są z nią co do zasady sprzeczne. Nowożytna praktyka niewolnictwa nigdy nie uzyskała czysto nowoczesnego teoretycznego uzasadnienia czy legitymizacji; przeciwnie, poczucie delegitymizacji takich praktyk stopniowo stawało się powszechne, a w oświeceniu było już raczej dla większości opinii publicznej oczywistością, nawet jeśli wielu amerykańskich osadników walczących z koroną brytyjską o niepodległość USA i wolność, miało na myśli także wolność handlu niewolnikami, traktując projekty abolicyjne jako oznakę tyranii i pogwałcenie swobód – oraz, w rzeczy samej, jeden z głównych powodów do buntu. Jak stąd widać, nowoczesność ma do niewolnictwa stosunek dwojaki – z jednej strony, na nim jest wybudowana, z drugiej – uważa to za wstydliwe i nie potrafi samodzielnie się z niewolnictwa wytłumaczyć (odwołuje się, w razie konieczności, zawsze do starożytnych jeszcze jego naturalizacji) – w istocie świadoma jego niezgodności z naturą ludzką, równo wolną u wszystkich ludzi. Z trzeciej zaś strony, pomimo znacznych postępów nowoczesnej emancypacji, niewolnictwo pozostaje do dziś powszechną praktyką, a bezwzględna liczba niewolników nie odbiega znacząco od ich liczby w XIX wieku.
W rozmowie, która odbędzie się 8 grudnia 2017, o godz. 18:00, w Krakowie w Massolit Books&Cafe przy Felicjanek 4. Udział wezmą:
Magdalena Baran
Piotr Graczyk
Jacek Dobrowolski
Spotkanie poprowadzi Marcin Polak
Z A P R A S Z A M Y !
Magdalena M. Baran – filozofka, historyczka idei, publicystka. Członkini redakcji kwartalnika „Liberté!”.
Piotr Graczyk – filozof, tłumacz, eseista, wykładowca w Instytucie Kultury UJ, laureat konkursu im. Barbary Skargi.
Marcin Polak – filozof, eseista, redaktor naczelny Magazynu Nowa Orgia Myśli, wykładowca CMUJ.
Jacek Dobrowolski – filozof, pisarz, wykładowca UW, redaktor naczelny magazynu Nowa Orgia Myśli. Trzykrotny finalista konkursu im. Barbary Skargi.
strona wydarzenia na Facebooku tutaj.
Fotorelacja ze spotkania: