Zapraszamy na spotkanie z Jackiem Dobrowolskim poświęcone jego najnowszej książce, która ukaże się niebawem w Wydawnictwie Naukowym PWN pt. „Niewolnicy i panowie. Sześć i pół eseju z antropologii i filozofii społecznej świata nowoczesnego”.
Udział wezmą: prof. Małgorzata Kowalska, dr hab. Michał Kozłowski oraz dr Marcin Polak.
Spotkanie odbywa się pod hasłem „Filozofia – polityka – wspólnota” w cyklu „Nowe medytacje filozoficzne”, który poświęcony jest pracom uhonorowanym w konkursie o Nagrodę im. Barbary Skargi.
Jak, innymi słowy, nowoczesne społeczeństwo staje się faszystowską masą?
Jacek Dobrowolski o swoim eseju:
„Niewolnicy i panowie” to zbiór esejów z antropologii i filozofii społecznej nowoczesności poświęconych kwestii emancypacji rozumianej jako istota nowoczesnego projektu człowieka. Biorąc za perspektywę punkt widzenia teraźniejszości, stanowiącej późne stadium historii nowoczesnego Zachodu, praca stara się zdać sprawę z obecnej kondycji zachodniego człowieka, zdefiniowanej przez te schyłkowe okoliczności, w kontekście i w odniesieniu do źródeł, antynomii, psychospołecznych, ekonomicznych i psychopolitycznych uwarunkowań oraz perspektyw idei równej wolności dla każdego. Badania te mają charakter, z jednej strony, czegoś na kształt historii wyobraźni ludzkiej, literacko-filozoficzno-historycznej rekonstrukcji narracji, jakimi posługiwał się człowiek nowoczesny (i nowożytny) w swoich wyobrażeniach samego siebie – z drugiej zaś strony czegoś, co ma dostarczyć autorowi i czytelnikowi jakichś narzędzi orientacji w jego/jej własnych okolicznościach, a mówiąc bardziej górnolotnie, dostarczyć, za pomocą sięgającej daleko wstecz genealogii tego, co aktualne, wstępnego zarysu ontologii bytu społecznego teraźniejszości (drugiej dekady XXI wieku).
Już od starożytności pytanie o to, „jak nie być niewolnikiem?”, kształtowało rozumienie tego, czym było bycie wolnym, obywatelem. Zwłaszcza jednak w nowożytności emancypacja nie może być kompletna bez zniesienia niewolnictwa – a nowoczesne, oświecone myślenie zawsze chciało uwierzytelniać się w oczach publiczności i odbiorców tym właśnie hasłem promocyjnym: „natura wszystkich ludzi jest równa i wolna”. Ze względu na ten postulat nowoczesność w ogóle może być atrakcyjniejsza niż inne propozycje spoza jej kręgu ideologicznego (tradycjonalne czy antynowoczesne). Emancypacja jest obietnicą wspólnoty wolnych, racjonalnych podmiotów-panów, a nie tylko uwolnienia z kajdan, ale bez zniesienia niewolnictwa nowoczesność nie mogłaby rościć żadnych pretensji do moralnej wyższości; na ile pretensjom tym możemy jeszcze ulegać, na ile musimy je podtrzymywać, choćby bez wiary? Co to znaczy, że emancypacja przybrała formę „upańszczenia” poddanych/niewolników, do jakich antynomii to doprowadziło? Wreszcie, jak to się dzieje, że projekt ukonstytuowania nowej ludzkiej wspólnoty – społeczna modernizacja – często w nowoczesności dewiował w stronę nieprzewidywalnych, antyracjonalnych i moralnie odrażających formacji wspólnotowych o charakterze wojowniczo-agresywnym? Jak, innymi słowy, nowoczesne społeczeństwo staje się faszystowską masą? Te głównie pytania przyświecają pracy zmierzającej finalnie nie tyle do wyraźnych na nie odpowiedzi, ile raczej do zarysowania warunków niemożliwości definitywnych rozstrzygnięć czy inaczej: warunków możliwości nierozstrzygalności pewnych kwestii – przy jednoczesnym zachowaniu, na ile to możliwe, postawy nieindyferentnej moralnie czy politycznie.
Organizatorzy:
Łazienki Królewskie
Fundacja na Rzecz Myślenia im. Barbary Skargi
Nowa Orgia Myśli
Strona internetowa organizatorów tutaj.
Strona wydarzenia na stronie Łazienek Królewskich tutaj.
18 maja 2017, godz. 18:00
Pałac Myślewicki, Łazienki Królewskie, Warszawa
Z A P R A S Z A M Y !
Na NOM polecamy lekturę rozważań Jacka Dobrowolskiego na marginesie książki „Niewolnicy i panowie. Sześć i pół eseju z filozofii społecznej i antropologii świata nowoczesnego” pt. Bezludnicy. Robinson i Józef K.
Oto zapis z wydarzenia.